Instrukcja SWDR4

System Wspomagania Dyżurnego Ruchu to powiązana z symulatorem Train Driver 2 aplikacja wzorowana na systemie SWDR używanym przez PKP Polskie Linie Kolejowe. Umożliwia ona prowadzenie ruchu pociągów w oparciu o tworzone dla nich rozkłady jazdy, zawierające trasę pociągu wraz z planowanymi godzinami przyjazdu i odjazdu. Służy także do prowadzenia łączności zapowiadawczej i ewidencji opóźnień kursujących składów. SWDR4 dostępny jest w formie aplikacji dostępnej z przeglądarki na komputerze oraz na urządzeniach mobilnych. Aby rozpocząć korzystanie z SWDR4 należy w pierwszej kolejności uruchomić scenerie (Tryb Dyżurnego), a następnie zalogować się na stronie rj.td2.info.pl korzystając z loginu i hasła używanego do uruchomienia symulatora. System SWDR4 umożliwia prowadzenie ruchu pociągów na wszystkich dostępnych serwerach (regionach).

Obsługa SWDR4

Okno logowania do SWDR4 pozwala wybrać dwa główne tryby pracy - tryb dyżurnego oraz tryb edytora. W pierwszym z nich możliwe jest prowadzenie ruchu - zalogowanie do tego trybu bez uruchomionej scenerii spowoduje automatyczne wyrzucenie z systemu. Drugi z trybów przeznaczony jest dla autorów scenerii - aby dokonać wpisu scenerii do systemu (po przejściu ścieżki sprawdzania scenerii w systemie GIT). Widoczne po zalogowaniu okno SWDR4 podzielone zostało na osobne zakładki, których dostępność wynika z trybu, w jakim zalogował się użytkownik:

Zakładka Chat

Pierwsza z zakładek, widoczna domyślnie po zalogowaniu zawiera cztery mniejsze sekcje:

Od góry: wiadomość administratora, wiadomość wysłana do maszynisty, odpowiedź maszynisty, wysłana prywatna wiadomość, otrzymana prywatna wiadomość

Chat

Okno chatu wraz ze znajdującym się poniżej polem wprowadzania tekstu służy do bieżącej komunikacji pomiędzy zalogowanymi użytkownikami systemu. Domyślnie, wszystkie wysyłane wiadomości są publiczne, co oznacza że docierają one do wszystkich użytkowników. Ponadto, na chacie można spotkać wiadomości wyróżnione kolorem:

• Czerwony - wiadomości systemowe oraz wiadomości publikowane przez administratorów SWDR4,
• Niebieski - wiadomości prywatne - widoczne tylko dla nadawcy i odbiorcy,
• Zielony - komunikacja z maszynistą - wiadomości wysłane komendą /swdr z symulatora.

Każda z wiadomości (prywatna i od maszynisty) zawiera informację o nadawcy i odbiorcy. Aby dokonać odpowiedzi lub zainicjować komunikację z innym graczem, należy kliknąć jego nazwę na liście dyżurnych lub maszynistów i wybrać odpowiednią opcję z otwartego menu lub kliknąć na avatar odbiorcy w oknie chatu. Po zalogowaniu do systemu SWDR4 możliwy jest podgląd historii rozmów w postaci 100 ostatnio przesłanych wiadomości.

Nie jest możliwe przesyłanie wiadomości zawierających grafikę, a maksymalna długość jednego wpisu wynosi 256 znaków. Nadejście nowej wiadomości systemowej, prywatnej lub powiadomienia o zagrożeniu w bezpieczeństwie ruchu (np. wykolejeniu) jest dodatkowo oznaczane powiadomieniem dźwiękowym. Powiadomienia dźwiękowe można wyłączyć korzystając z checkboxa (tzw. "ptaszka") położonego w górnej części chatu.

Dyżurni on-line

Tabela zawiera wszystkie aktualnie uruchomione na danym serwerze (regionie) scenerie, które prowadzą ruch w systemie SWDR4 wraz z informacjami o tym kto pełni dyżur i ile pociągów znajduje się aktualnie na scenerii. Dodatkowo, ostatnia kolumna zawiera status dyżurnego ruchu, który może być następujący:

• Dostępny - sceneria uruchomiona poprawie, dyżurny aktywny,
• Zaraz wracam - sceneria uruchomiona poprawnie, dyżurny z dala od komputera,
• Niedługo kończę - sceneria uruchomiona poprawnie, dyżurny zbliża się do końca swojej służby,
• Brak miejsca - sceneria uruchomiona poprawnie, ale ze względu na natężenie ruchu pociągów nie przyjmuje kolejnych składów,
• Niedostępny - sceneria uruchomiona poprawnie, dyżurny nie zmienił statusu dostępności na "Dostępny". Jest to domyślny status po zalogowaniu się do SWDR4 oraz po odświeżeniu strony.

Dodatkowo, w przypadku własnych scenerii, obok statusu znajduje się rozwijana lista umożliwiająca ustawienie nowej wartości. Rozkłady jazdy mogą zawierać przejazd tylko przez scenerie ze stanem "Dostępny" (w chwili konstruowania rozkładu jazdy). Nazwa dyżurnego jest elementem, którego kliknięcie powoduje otworzenie podręcznego menu, które umożliwia m.in. wysłanie prywatnej wiadomości.

Lista pociągów on-line

Pociągi on-line

Tabela zawiera wszystkie aktualnie kursujące na danym serwerze (regionie) pociągi, wraz z informacjami o aktualnym położeniu, aktualnej prędkości oraz odległości do najbliższego semafora lub końca szlaku.

Podobnie jak w przypadku listy dyżurnych, kliknięcie na nazwę użytkownika (maszynisty) otwiera podręczne menu umożliwiające m.in. wysłanie wiadomości (na którą maszynista może odpowiadać komendą /swdr).

Bezpieczeństwo ruchu kolejowego

Ostatnia z sekcji pierwszej zakładki zawiera statystyki dotyczące bezpieczeństwa prowadzenia ruchu. Należą do nich m.in. informacje o ostatnim wykolejeniu i ostatnim przejechaniu semafora S1. Informacje te mają charakter tylko i wyłącznie statystyczny. Dodatkowo, jeśli wykolejenie pociągu jest znaczące dla prowadzenia ruchu na danym serwerze (regionie), to informacja o wykolejeniu jest przekazywana na chat jako wiadomość systemowa.

---

Zakładka Rozkład jazdy

Podgląd rozkładu

Zakładka prezentuje rozkład jazdy dla wszystkich posterunków prowadzących ewidencję ruchu pociągów na sceneriach uruchomionych przez użytkownika. W przeciwieństwie do poprzednich wersji SWDR, nie jest już prezentowany jeden rozkład dla kilku posterunków na jednej scenerii - wszystkie stacje, posterunki odstępowe i odgałęźne są osobno wyszczególnione w rozkładach jazdy. Rozkład jazdy przedstawiony jest w formie tabeli zawierającej następujące informacje:

• Pociąg kursuje / nie kursuje,
• Godzina przyjazdu (planowa, rzeczywista, opóźnienie),
• Rodzaj pociągu,
• Numer pociągu,
• Nazwa maszynisty,
• Trasa pociągu (z jakiej scenerii nadjedzie, jaką trasą należy prowadzić go wewnątrz scenerii, na jaką trasę wyjedzie),
• Obliczony czas postoju (ph, pt, pm),
• Godzina odjazdu (planowa, rzeczywista, opóźnienie),
• Relacja pociągu.

Dodatkowo, numer pociągu może zawierać graficzną informację o przekroczonej skrajni taboru, o towarach wysokiego ryzyka. Wiersz z informacjami o pociągu może zawierać również informacje o wprowadzonych uwagach eksploatacyjnych lub o wprowadzonym postoju pociągu. Kliknięcie na wierszu tabeli otwiera podręczne menu, które umożliwia wyświetlenie szczegółowego rozkładu jazdy danego pociągu oraz wprowadzenie godzin przyjazdu i odjazdu pociągu. Okno szczegółowego rozkładu pozwala na edycję numeru pociągu, edycję kategorii pociągu, podgląd zestawienia składu, podgląd opóźnień (zatwierdzonych i prognozowanych) na całej trasie pociągu oraz na edycję uwag eksploatacyjnych. Aby edytować którykolwiek z powyższych parametrów należy kliknąć ikonę edycji (ołówek) i uzupełnić formularz, który wyświetli się w dolnej części okna. Ponadto, okno szczegółowego rozkładu jazdy umożliwia wznowienie rozkładu, jeśli maszynista utracił połączenie z serwerem, ale wrócił do gry - należy wtedy wybrać scenerię, od której rozkład będzie kontynuowany. Umieszczony w dolnej części okna przycisk "Usuń rozkład" pozwala na skasowanie rozkładu jazdy z systemu SWDR4. Z tej funkcji należy korzystać tylko w sytuacjach awaryjnych! Jeśli pociąg dojechał do końcowej scenerii, należy wprowadzić godziny przyjazdu, a pociąg zostanie rozliczony i usunięty z systemu automatycznie.

Przykładowy rozkład jazdy na posterunku odgałęźnym Buk

Generowanie nowego rozkładu jazdy

Każdy pociąg, który podstawi się na scenerii - nie posiada przydzielonego rozkładu jazdy. Rozkład należy skonstruować w oparciu o rodzaj pojazdu (lokomotywa, EZT lub SZT), rodzaj przewożonego ładunku (pasażerski, towarowy, zdawczy), specjalnej funkcji pociągu (służbowy, ratunkowy). System SWDR4 umożliwia dwie drogi układania rozkładu jazdy - automatyczną i ręczną.

Metoda automatyczna polega na uzupełnieniu formularza o następujące parametry:

• Numer pociągu
• Typ pociągu (osobowy, pospieszny, towarowy, ratunkowy, itd.),
• Typ taboru (elektrowóz, spalinowóz, ezt, szt),
• Przewidywana prędkość rozkładowa,
• Punkt startowy - posterunek ruchu, od którego rozpocznie się rozkład,
• Szlak startowy - kierunek, w którym pociąg wyjedzie z pierwszej scenerii,
• Ilość scenerii przez które ma przebiegać rozkład,
• Czas pozostały do odjazdu.

Parametry trakcyjne, takie jak masa, siła pociągowa i długość składu zostaną pobrane automatycznie. Następnie należy użyć przycisku "Generuj rozkład". Jeśli aktualna ilość dostępnych scenerii pozwala na ułożenie rozkładu - zostanie wyświetlone pięć propozycji przejazdu. Każda z nich zawiera informację o całkowitej długości trasy oraz o czasie postoju i czasie manewrów na trasie pociągu.

Aby przekazać jeden z wygenerowanych rozkładów maszyniście należy użyć przycisku "Wybierz rozkład", którego kliknięcie spowoduje wysłanie rozkładu do maszynisty.

Obsługa istniejących rozkładów jazdy

Zadaniem dyżurnego ruchu jest między innymi ewidencja czasów przyjazdu i odjazdu pociągów. Zatwierdzanie opóźnień w systemie SWDR powoduje przekazywanie informacji do kolejnych dyżurnych na trasie danego pociągu, co pozwala lepiej organizować czas pracy scenerii. Aby wprowadzić godziny przyjazdu należy kliknąć na wybranym wierszu tabeli i wybrać opcję "Wprowadzanie godzin". W wyskakującym oknie należy zatwierdzić czas przyjazdu i odjazdu pociągu korygując go o ewentualne opóźnienie. Opcja "Zapisz z postojem" pozwala na zapisanie czasu przyjazdu i dłuższe zatrzymanie pociągu na danym posterunku ruchu - opóźnienie odjazdu będzie w takim przypadku aktualizowane automatycznie co minutę. Wprowadzenie godziny przyjazdu na ostatnim posterunku ruchu spowoduje oznaczenie rozkładu jazdy jako zrealizowany - będzie on wyświetlany w kolorze czarnym, a po chwili zostanie automatycznie usunięty

---

Zakładka Blokady liniowe

Zakładka ta służy do obsługi półsamoczynnej blokady liniowej. Pełna instrukcja obsługi blokad liniowych typu Eap-94 znajduje się tutaj.

---

Zakładka Scenerie

Główne okno edytora wpisów zawiera listę wpisanych przez użytkownika scenerii wraz z informacją, czy dana sceneria została zaakceptowana. Dla każdej scenerii wyszczególnione są zdefiniowane trasy oraz biała i czarna lista użytkowników, które można edytować wpisując nazwy dyżurnych.

Jeśli sceneria zawiera co najmniej jednego gracza na białej liście - tylko gracze z białej listy będą mogli uruchomić scenerię. Jeśli biała lista jest pusta - sceneria może być prowadzona przez wszystkich użytkowników - pod warunkiem, że nie otrzymali oni indywidualnej blokady poprzez wpisanie ich na czarną listę dyżurnych.

Główne okno edytora składa się z trzech sekcji

• Elementy składowe
• Trasy
• Ograniczenia prędkości

Budowę nowego wpisu należy rozpocząć od zdefiniowania wszystkich elementów składowych, takich jak:

• Szlaki zewnętrzne (tzw. "lasek" - łączące z innymi sceneriami),
• Stacje i posterunki odgałęźne
• Przystanki osobowe
• Szlaki wewnętrzne (łączące ze sobą stacje i przystanki)
• Prace manewrowe

Każda sceneria musi zawierać co najmniej jeden szlak zewnętrzny. Przebiega on od miejsca wjazdu na scenerię do pierwszego punktu widocznego w rozkładzie, np. do przystanku osobowego. Dla jazdy wewnątrz scenerii (np. z przystanku na główną stację) należy zdefiniować szlaki wewnętrzne. Jeśli na danej scenerii przewiduje się wykonywanie prac manewrowych w celu wyjazdu na dany szlak (np. stacje czołowe, węzłowe) - należy zdefiniować pracę manewrową i określić minimalny czas potrzebny na jej wykonanie. EZT, SZT i lokomotywy luzem mają przypisany skrócony czas manewrów ze względu na ograniczenie do zmiany kabiny. Dla szlaków wewnętrznych zaleca się stosować nazwy skrótowe opisujące jakie elementy łączy dany szlak wewnętrzny, np "TrMa" dla szlaku Truskawka - Malina.

Każdy z elementów składowych pozwala zdefiniować charakterystyczne dla danego typu właściwości, np. czas postoju na stacji, czas pracy manewrowej, długość szlaku, ilość torów szlaku itd. Prawidłowe wykonanie pomiarów długości szlaków ma wpływ na prawidłowe obliczenia czasów przejazdu pociągów. W przypadku stacji o dużej rozpiętości należy przyjąć zasadę, że szlaki kończą i zaczynają się w miejscu obsługi, np. w środku długości peronu czy na środku długości bocznicy towarowej.

Od niedawna jest dostępna opcja tworzenia posterunków odstępowych, które dla maszynisty nie są widoczne w rozkładzie jazdy, a powodują zwiększenie przepustowości na szlakach z samoczynną blokadą liniową (w skrócie SBL). Tworzy się je poprzez wybranie opcji "Posterunek odstępowy" z dostępnych elementów, a następnie nazwanie go jako SBL_XY, gdzie XY to nazwy semaforów SBL stanowiące nasz domniemany posterunek odstępowy. Należy jednak pamiętać o umiejętnym tworzeniu tych posterunków, ponieważ zbyt gęsta ich ilość może wpłynąć negatywnie na przepustowość szlaku i czasy przejazdu (SWDR daje minimalny czas 1 minutę na przejazd między 2 punktami na trasie). Przyjmuje się, że minimalna długość takiego odstępu wynosi tyle, ile może przejechać pociąg z maksymalną prędkością szlakową w czasie 1 minuty. Przykładowo, na szlaku z maksymalną prędkością 160 km/h minimalna długość odstępu, dająca realne czasy przejazdu na szlaku, to ok. 2666 metrów. Oczywiście wartości można, a nawet należy zwiększać, aby wychodziły one idealnie między parami semaforów SBL zwróconych do siebie plecami.

Po utworzeniu elementów składowych należy zdefiniować trasy przejazdu przez daną scenerię. Trasa to narzucona kolejność pokonywania elementów scenerii przez pociąg. Należy osobno zdefiniować trasy w kierunku A > B oraz B > A. W tym celu można skorzystać z przycisków "skopiuj trasę" oraz "odwróć trasę". Po dodaniu elementu do trasy, kolejność jego położenia można zmienić metodą przeciągnij & upuść.

Sekcja ograniczenia prędkości pozwala zdefiniować istniejące na scenerii ograniczenia. Ze względu na możliwość występowania ograniczeń podczas jazdy tylko w jednym kierunku, należy określić kierunek występowania ograniczenia. Przyjmuje się, że dla szlaków dwutorowych jazda odbywa się zawsze torem prawym, a dla szlaków jednotorowych - ograniczenie można wpisać w obu kierunkach.

Efekty pracy w edytorze można zapisać lokalnie (w pamięci przeglądarki) lub zgłosić jako gotowy wpis do SWDR4. Przed zapisem w SWDR4 wpis zostanie sprawdzony pod kątem występujących błędów. Jeśli wpis będzie wymagał poprawek, ich lista zostanie przedstawiona w podsumowaniu.

---

Zakładka Hashe

Przykładowy wpis scenerii z wpisanymi i zaakceptowanymi już hashami scenerii i pulpitów

Razem z wydaniem wersji 2022.2.1 "Latarnia" do SWDR została dodana funkcja samodzielnego dodawania hashy scenerii i pulpitów do akceptacji w bazie wpisów. W tej zakładce po wykonaniu wpisu scenerii pojawia nam się tabela ze sceneriami posiadającymi wpis w SWDR. Wybieramy wtedy do takiej scenerii opcję "Aktualizuj hashe", a następnie w przeznaczonym do tego miejscu wklejamy hash naszej scenerii, a w części z pulpitami, wpisując odpowiednią etykietę (SCS, SPK, SPE, RASP lub SUP), dodajemy odpowiadające etykiecie hashe. Gdy wykonamy wszelkie te czynności, wysyłamy hashe do bazy do akceptacji. Oczywiście wszelkie zmiany w hashach plików scenerii należy uwzględnić w tickecie scenerii na Gitlabie.