Instrukcja Train Driver 2 (maszynista)
UWAGA! TO JEST NIEOFICJALNA WERSJA INSTRUKCJI DO TRAIN DRIVER 2, KTÓRA BĘDZIE ZGODA Z WERSJĄ 084 I ZOSTANIE OPUBLIKOWANA NA FORUM PRZED JEJ WYDANIEM.
Ta instrukcja pomoże Ci w opanowaniu podstawowych zasad i sterowania w symulatorze Train Driver 2, jak i ważniejszych przepisów kolejowych.
Spis treści
- 1 Jak zacząć?
- 2 Launcher, pierwsze uruchomienie
- 3 Komunikacja (tryb multiplayer)
- 4 Sterowanie (treść jest aktualna, screeny zostaną zaktualizowane później)
- 4.1 Elektryczny zespół trakcyjny typu Newag Impuls
- 4.2 Lokomotywy serii EU07
- 4.3 Pozostałe sterowanie
- 5 Przepisy kolejowe - Sygnalizacja (E1)(w budowie)
- 5.1 Sygnalizatory przytorowe
- 5.2 Sygnał zastępczy
- 5.3 Sygnały zamknięcia toru
- 5.4 Sygnały zatrzymania i zmniejszenia prędkości
- 5.5 Sygnały dawane przez uprawnione osoby
- 5.6 Sygnały dawane gwizdawką lub syreną pojazdu trakcyjnego
- 5.7 Sygnały przy wyprawianiu i przepuszczaniu pociągów
- 5.8 Sygnały na pojazdach kolejowych
- 5.9 Sygnały alarmowe
- 5.10 Wskaźniki
- 5.11 Sygnały i wskaźniki stosowane wyłącznie na wyznaczonych liniach i stacjach
- 5.12 Sygnały i wskaźniki stosowane do odwołania
- 6 Przepisy kolejowe - Technika ruchu (R1)(w budowie)
- 7 FAQ: Najczęściej zadawane pytania
- 8 Zobacz też
Jak zacząć?
Będzie zrobione
Launcher, pierwsze uruchomienie
Będzie zrobione
Komunikacja (tryb multiplayer)
Komunikacja pomiędzy tobą a innymi maszynistami lub dyżurnym ruchu odbywa się poprzez czat umieszczony w lewym górnym rogu (radiotelefon). Aby móc napisać wiadomość na czacie, należy kliknąć myszką na pole wpisywania lub nacisnąć Enter. W celu wysłania wiadomości należy kliknąć przycisk Send albo nacisnąć Enter. Alternatywną formą komunikacji jest serwer TeamSpeak - więcej informacji.
Bindy
Bindy to wiadomości wysyłane na czat po naciśnięciu określonego klawisza. Lista dostępnych bindów dla maszynisty to:
Klawisz | Przypisana komenda | Opis |
---|---|---|
F1 | "Przyjąłem" | Używana w celu potwierdzenia, że polecenie od dyżurnego do nas dotarło |
F2 | "Gotów do odjazdu" | Używane, gdy semafor pokazuje drogę wolną, nastała rozkładowa godzina odjazdu i pociąg jest gotowy |
F5 | ZEW1 | Wywołanie selektywne: wywołanie innych pociągów lub włączenie przejazdu przez daną stację offline |
F6 | ZEW2 | Wywołanie selektywne: wywołanie dyżurnego ruchu |
F7 | RADIOSTOP! | Załączenie radiostopu. Radiostop jest sygnałem nadawanym do wszystkich pociągów połączonych do danej sesji. Załącza on w nich oraz w pociągu gracza hamowanie awaryjne (nagłe). |
UWAGA! Sygnał RADIOSTOP należy używać tylko w przypadku bezpośredniego zagrożenia zderzeniem! Nieuzasadnione użycie radiostopu jak i nadużywanie wywołania selektywnego jest karane banem!
INFO: Bindy można zmieniać zależnie od własnych potrzeb. Więcej o konfigurowaniu bindów.
Sterowanie (treść jest aktualna, screeny zostaną zaktualizowane później)
W tym rozdziale dowiesz się, jak sterować w symulatorze.
Elektryczny zespół trakcyjny typu Newag Impuls
Sterowanie jednostkami 31WE, 36WE, 36WEa, 37WE oraz 45WE odbywa się poprzez przyciski klawiatury + (przyspieszanie) i - (hamowanie) lub poprzez przesuwanie suwaka z lewej strony ekranu (im wyżej tym szybciej pociąg będzie przyspieszał, im niżej tym silniej hamował). Zero (0) na pasku oznacza wybieg - pociąg nie hamuje ani nie przyspiesza.
Hamowanie awaryjne
Hamowanie awaryjne w tych EZT odbywa się poprzez przesunięcie suwaka z lewej strony ekranu w pozycję E (na sam dół).
Zmiana kabiny
Zmiana kabiny (tzw. zmiana czoła) odbywa się po uzyskaniu polecenia od dyżurnego ruchu.
Aby zmienić kabinę, należy nacisnąć przycisk Cab<-> w prawym dolnym rogu ekranu.
CA i SHP
CA (czuwak aktywny) i SHP (samoczynne hamowanie pociągu) to urządzenia kontrolujące czujność maszynisty. Polegają na uruchomieniu migania kontrolki (w przypadku CA) lub ciągłego świecenia kontrolki (w przypadku SHP) na pulpicie maszynisty. Aby zbić CA lub SHP, maszynista musi wcisnąć odpowiedni przycisk (spację). Jeśli tego nie zrobi w przeciągu 3 sekund, uruchomi się buczek. Jeśli podczas kolejnych 2 sekund maszynista nie wykaże czujności, pociąg rozpocznie hamowanie awaryjne (nagłe).
Lokomotywy serii EU07
W symulatorze dostępne są aktualnie 4 lokomotywy serii EU07: EU07-524, EU07-516, EU07-424 oraz EU07-334 (VIP).
Uruchomienie
Uruchomienie lokomotywy należy rozpocząć od załączenia wyłącznika rozrządu, z której kabiny będzie dokonywany rozruch. Następnie załączyć wyłącznik baterii pod pulpitem w kabinie "A", załączą się generatory SHP i CA, aby je "skasować" należy wybrać kierunek jazdy nastawnikiem kierunkowym i nacisnąć przycisk czujności (SHP). Sprawdzamy napięcie baterii akumulatorów za pomocą woltomierza NN na pulpicie (minimum 65-70V), oraz na manometrze ciśnienie w zbiorniku głównym (minimum 4,5bar).
Jeśli te czynności zostały spełnione, należy wyłącznikiem na pulpicie podnieść odbierak prądu. Odczekujemy, aż pantograf dojdzie do sieci, nastąpi załączenie przekaźnika PZN oraz pojawi się wartość napięcia w sieci trakcyjnej na woltomierzu WN. Do poprawnej pracy lokomotywy wartość napięcia w sieci trakcyjnej powinna wynosić najmniej 2kV, a najwięcej 3,6kV.
Przed pierwszym załączeniem Wyłącznika Szybkiego (WS), należy dokonać odblokowania przekaźników nadmiarowych i przekaźnika różnicowego uzależnionych od podtrzymania styków głównych WS'a. Należy dokonać odblokowania przekaźnika nadmiarowego przetwornic i ogrzewania pociągu oraz przekaźnika różnicowego. Następnie naciskamy przycisk załączenia Wyłącznika Szybkiego, aż do załączenia się kontrolki "Wyłącznik Szybki".
Po załączeniu Wyłącznika Szybkiego załączamy przetwornice wyłącznikiem na pulpicie. Sprawdzamy stan ładowania baterii akumulatorów za pomocą mierników NN. Załączamy sprężarki główne. Ustawić kran maszynisty w położeniu "Jazda" i popełnić przewód główny do wartości 5bar.
Rozruch
Przed dokonaniem rozruchu należy sprawdzić, czy przewód główny jest popełniony, cylinder hamulcowy wyluzowany, układ rozrządu przygotowany do sterowania (świecąca kontrolka styczników liniowych na 303E, na starych 4E kontrolki styczników liniowych, jazdy na oporach i wentylatorów oporów rozruchowych). Aby ruszyć, należy za pomocą koła nastawnika jazdy ustawić na pierwszą pozycję oporową (przesunąć pasek z lewej strony o jedną pozycję lub raz nacisnąć +). Zapali się kontrolka jazdy na oporach rozruchowych, a zgaśnie kontrolka styczników liniowych. Świadczy to o tym, że zamknęły się styczniki liniowe i powinien pojawić się prąd w obwodzie głównym (Amperomierz WN-1). Stopniowo każda kolejna pozycja nastawnika jazdy powoduje zamykanie się kolejnych styczników oporowych i tym samym zwiększa prąd w obwodzie silników trakcyjnych.
UWAGA!
- Zbyt szybkie przestawienie koła nastawnika jazdy na kolejne pozycje spowoduje nie zamknięcie styczników liniowych. Należy na pierwszej pozycji jazdy odczekać, aż zamkną się styczniki liniowe, dopiero potem można kontynuować rozruch.
- Podczas rozruchu na pozycjach oporowych, oporniki rozruchowe nagrzewają się i zbyt długa jazda "na oporach" może doprowadzić do ich spalenia. Zatem rozruch należy dokonywać w taki sposób, aby w miarę możliwości jak najkrócej prowadzić jazdę na pozycjach oporowych i dążyć do pozycji bezoporowych (kontrolka "jazda na oporach" gaśnie).
- Pozycje nastawnika jazdy 28 i 43, są pozycjami bezoporowymi i nie ma ograniczeń czasowych utrzymywania tych pozycji.
- Na pozycjach bezoporowych w celu zwiększenia prądu na silnikach trakcyjnych można użyć tzw. "bocznikowania" za pomocą rączki nastawnika bocznikowania. Bocznikowanie, czyli osłabienie wzbudzenia biegunów głównych silników trakcyjnych, inaczej bocznikowaniem uzwojeń. Możliwe jest sześciostopniowe osłabienie wzbudzenia i im wyższa pozycja rączki nastawnika bocznikowania tym większe osłabienie wzbudzenia (większy prąd na silnikach).
Z racji tego, iż lokomotywa EU07 posiada cztery silniki trakcyjne zastosowano dwa układy ich połączeń.
- Szeregowy - (poz. 1-28), wszystkie silniki połączone w szereg co powoduje spadek napięcia i na silnik przypada 750V.
- Równoległy - (poz. 29-43), dwie gałęzie równolegle po dwa silniki w szeregu każdy, co powoduje spadek napięcia i na silnik przypada 1,5kV.
Zabezpieczenia obwodów głównych i pomocniczych
Przekaźnik nadmiarowy silników trakcyjnych
Przekaźnik nadmiarowy silników trakcyjnych służy do zabezpieczenia obwodów silników przed zbyt wysokim natężeniem prądu. Na lokomotywie są zastosowane trzy przekaźniki nadmiarowe silników trakcyjnych, po jednym na każdą gałąź nastawione na wartość 600A, oraz jeden do obwodu szeregowego nastawiony na wartość 750A.
W momencie zadziałania przekaźnika zostają otwarte styczniki liniowe i tym samym otwarty obwód główny. Aby móc kontynuować rozruch, należy kołem nastawnika jazdy zejść na pozycję "0", odblokować przekaźnik naciskając przycisk "Odblok. przekaźnika nadmiarowego i różnicowego"(n), po czym można ponowić rozruch. Zadziałanie przekaźnika nie wpływa na stan Wyłącznika szybkiego.
W razie zaistnienia potrzeby można zablokować przekaźnik nadmiarowy o wartości 600A za pomocą tzw. "Wysoki rozruch". Przestawienie przełącznika pakietowego "Zakres prądu" na Wysoki blokujemy przekaźnik (600A), a pozostaje przekaźnik o wartości 750A. Wysoki rozruch, stosuje się tylko na układzie szeregowym.
Przekaźnik różnicowy
Przekaźnik różnicowy służy do zabezpieczenia obwodu głównego lokomotywy przed zwarciami lub upływnościami doziemnymi.
Przekaźnik różnicowy składa się z dwóch cewek które są włączone w obwód główny z czego jedna jest włączona za Wyłącznikiem szybkim, a druga w przewodzie uszyniającym obwód główny. Podczas normalnej pracy obwodu głównego przez obie cewki płynie taki sam prąd, zatem strumienie magnetyczne, wytworzone przez dwie takie same cewki, nawinięte przeciwsobnie, znoszą się wzajemnie. Wskutek zwarcia lub upływności do ziemi w części obwodu głównego między cewkami przekaźnika, przez cewkę pierwszą od strony zasilania płynie prąd większy, niż przez drugą, gdyż druga cewka jest teraz bocznikowana w miejscu zwarcia doziemnego, co powoduje zakłócenie równowagi strumieni magnetycznych. Strumień wypadkowy (różnicowy) zaczyna oddziaływać na zworę i przy określonej różnicy prądów (125-140A) oraz strumieni zwora zostaje przyciągnięta i zablokowana. Styki pomocnicze przekaźnika różnicowego otwierają się, co powoduje natychmiastowe wyłączenie Wyłącznika szybkiego i uzależnionych od niego innych łączników.
Przekaźnik nadmiarowy przetwornicy
Przekaźnik nadmiarowy ogrzewania pociągu
Przekaźnik nadmiarowy sprężarki
Przekaźnik przeciwpoślizgowy
Wyłącznik szybki
Hamowanie
Hamulec zespolony (pociągowy) działa na wszystkie wagony i lokomotywy w pociągu gracza. Jego zawór znajduje się na prawo od nastawnika jazdy. Hamulec zespolony ma 9 pozycji:
- C - pozycja odcięcia (w symulatorze używana przy odłączaniu wagonów)
- R - pozycja luzowania
- N - pozycja neutralna
- 1 do 5 - pozycje stopniowego hamowania służbowego
- E - hamowanie awaryjne (nagłe)
Hamulcem tym można sterować poprzez pasek znajdujący się z prawej strony ekranu, lub poprzez klawisze 9 (pozycja w górę) i 3 (pozycja w dół) na klawiaturze numerycznej.
Hamowanie awaryjne
Hamowanie awaryjne (nagłe) w lokomotywach serii EU07 odbywa się poprzez przeciągnięcie paska z prawej strony ekranu na sam dół (w pozycję E) lub poprzez naciśnięcie przycisku 0 na klawiaturze numerycznej.
Luzowanie
Czasami zachodzi potrzeba szybszego odluzowania hamulca i samo ustawienie go w pozycję R nie wystarczy. Należy wówczas użyć dodatkowo odluźniacza hamulca. W tym celu należy nacisnąć zielony przycisk odluźniacza, znajdujący się na pulpicie, pod kontrolką jazdy na oporach rozruchowych lub nacisnąć przycisk Rel w prawym dolnym rogu ekranu. W symulatorze są również sytuacje, w których użycie odluźniacza jest niezbędne do kontynuowania jazdy. Jest to:
- Użycie hamulca awaryjnego (nagłego)
- Użycie RADIOSTOPU
W w/w sytuacjach należy ustawić hamulec w pozycji R oraz używać odluźniacza aż do pełnego odluzowania hamulca pociągowego.
Hamulec pomocniczy
Hamulec pomocniczy działa tylko na lokomotywę. W praktyce wykorzystywany jest głównie podczas jazdy luzem (ponieważ reaguje znacznie szybciej) i podczas postoju w peronach. W symulatorze sterownie hamulcem pomocniczym odbywa się poprzez drugi suwak (licząc od prawej strony) lub poprzez klawisze 7 (łagodniejsze hamowanie) i 1 (mocniejsze hamowanie) na klawiaturze numerycznej.
Przełączniki w kabinie
W kabinie dostępnych jest kilka interaktywnych przełączników. Zostały one opisane na obrazku obok.
Oświetlenie lokomotywy
Maszynista powinien pamiętać o stosownym oświetleniu swojej lokomotywy. Do sterowania oświetleniem służą trzy czarne pokrętła (zaznaczone na obrazku cyfrą 5). Lewe pokrętło steruje lewym reflektorem, prawe pokrętło prawym reflektorem, a środkowe - górnym. Jeśli pokrętło jest ustawione w lewo, to reflektor świeci się na czerwono. Ustawienie pokrętła w prawo spowoduje, że reflektor zaświeci się białym światłem. Położenie środkowe - reflektor jest wyłączony. Oświetlenie lokomotywy musi być zgodne z przepisami kolejowymi!
Zmiana kierunku jazdy
W celu zmiany kierunku jazdy należy zatrzymać lokomotywę, ustawić nastawnik jazdy "na zero" i zmienić kierunek na nastawniku kierunkowym (poprzez przyciski Page Up i Page Down). Teraz możemy kontynuować jazdę w zadanym kierunku.
Zmiana kabiny
Aby zmienić kabinę lokomotywy, należy zatrzymać lokomotywę, ustawić na nastawniku kierunkowym pozycję neutralną (poprzez przyciski Page Up i Page Down) i nacisnąć przycisk Cab<->.
Sprzęgi
Symulator Train Driver 2 umożliwia podłączanie i odłączanie wagonów od składu gracza.
Podłączanie wagonów
Aby podłączyć się do wagonów, należy ostrożnie podjechać do nich z prędkością ok. 3 km/h. Gdy nastąpi dotknięcie zderzaków, należy ustawić na nastawniku jazdy pierwszą pozycję (w celu dociśnięcia) i wyjść z lokomotywy, a następnie nacisnąć lewym przyciskiem myszy na sprzęg pomiędzy wagonami. Można również poprosić inną osobę (np. dyżurnego) o połączenie wagonów. Po tej czynności należy wrócić do kabiny i ustawić nastawnik jazdy "na zero" - pociąg jest już złączony.
Odłączanie wagonów
Aby odłączyć wagony, należy zatrzymać pociąg, a następnie zahamować go (ustawić hamulec w pozycję E). Gdy powietrze ucieknie z przewodu (manometr przewodu głównego pokaże 0), należy ustawić hamulec w pozycję odcięcia (C), a następnie użyć odluźniacza. W tym samym czasie należy ustawić nastawnik kierunkowy tak, aby możliwe było dociśnięcie do wagonów, a następnie ustawić nastawnik jazdy na pierwszą pozycję. Po wykonaniu tych czynności należy wyjść z lokomotywy, przejść do wybranego sprzęgu i nacisnąć na niego lewym przyciskiem myszy.
UWAGA! Niezwykle ważne jest zahamowanie pociągu przed rozłączeniem wagonów!
CA i SHP
CA i SHP w lokomotywach EU07 działają analogicznie jak w EZT typu Newag Impuls.
Pozostałe sterowanie
Opuszczanie kabiny maszynisty
Aby opuścić kabinę maszynisty, należy wcisnąć klawisz F11. Chodzenie odbywa się poprzez klawisze W, S, A, D oraz Shift (bieg).
Kamera
Za obracanie kamery odpowiada prawy przycisk myszy. Aby przemieścić kamerę wzdłuż kabiny lub wyjrzeć za okno, należy przytrzymać środkowy przycisk myszy (tzw. rolka/kółko).
Przepisy kolejowe - Sygnalizacja (E1)(w budowie)
"W tym rozdziale dowiesz się o podstawowych przepisach kolejowych nawet, jeśli nie miałeś wcześniej z nimi styczności."
Sygnalizatory przytorowe
Za pomocą sygnalizatorów, przekazuje się nakazy lub polecenia wykonania określonych czynności związanych z ruchem pociągów. Na sieci PKP, są stosowane następujące urządzenia sygnalizacyjne:
- semafory
- tarcze ostrzegawcze semaforowe
- tarcze manewrowe
- sygnalizatory powtarzające
- sygnalizatory sygnału zastępczego
- tarcze ostrzegawcze przejazdowe
- tarcze rozrządowe
- tarcze zaporowe
Dodatkowe informacje z §3 instrukcji E1:
14. Pociąg zatrzymany przed semaforem wskazującym sygnał Sr1 lub S1 "Stój", nieoświetlonym lub wskazującym białe światło bądź sygnał wątpliwy, z wyjątkiem semafora odstępowego samoczynnego, może jechać dalej, żeli na semaforze ukaże się sygnał zezwalający lub sygnał zastępczy, albo na rozkaz pisemny, doręczony drużynie pociągowej lub przekazany za pomocą urządzeń łączności.
15. Pociąg zatrzymany wskutek braku semafora kształtowego lub świetlnego na miejscu, na którym poprzednio się znajdował, jak również pociąg zatrzymany przed sygnałem D1 "Stój" na przenośnej tarczy zatrzymania ustawionej w miejscu brakującego semafora może jechać na rozkaz pisemny, doręczony drużynie pociągowej lub przekazany za pomocą urządzeń łączności.
16. Pociąg zatrzymany przed semaforem odstępowym samoczynnym wskazującym sygnał S1 "stój", jeżeli nie ukaże się sygnał zezwalający na jazdę, powinien jechać dalej z prędkością nieprzekraczającą 20km/h, o ile nie ma widocznej przeszkody do jazdy. Prędkość pociągu należy tak regulować, aby można było w każdej chwili zatrzymać pociąg w przypadku zauważenia przeszkody. Jazda pociągu z ostrożnością obowiązuje do czasu minięcia przez czoło pociągu semafora wskazującego sygnał zezwalający na jazdę.
17. Sygnał Sr1 lub S1 "Stój" na semaforze odnosi się zarówno do pociągów, jak i do manewrów i oznacza zakaz przejechania semafora wskazującego taki sygnał.
18. Manewrujący tabor kolejowy może minąć sygnał Sr1 lub S1 "Stój" na semaforze wówczas, gdy uprawniony pracownik wyda polecenie na minięcie tego sygnału i poda sygnał Rm1 "Do mnie" lub Rm2 "Ode mnie".
19. Sygnał zezwalający na semaforze oznacza zakaz manewrowania na drodze przebiegu pociągu, również sygnał zastępczy oznacza zakaz manewrowania na drodze przebiegu pociągu.
Semafor
Jest to sygnalizator pociągowy do sterowania ruchem kolejowych przekazującym w sposób wizualny sygnały, zabraniające lub zezwalające na jazdę.
- Półsamoczynny:
Słup semafora półsamoczynnego jest malowany w czerwono-białe pasy. Sygnałem zasadniczym jest sygnał S1 - "Stój". Semafor jest obsługiwany przez uprawniony personel kolejowy z nastawni. Cząstka nazwy samoczynny odnosi się do sposobu osłony. Po podaniu sygnału zezwalającego na jazdę, mijający tabor najeżdża na odpowiednią aparaturę torową zwierając tym samym oba toki szyn zestawem kołowym, co powoduje powstanie sygnału zajętości odcinka na urządzeniach przekaźnikowych i automatycznie semafor osłania się sygnałem S1. Semafory na posterunkach ruchu należy oznaczać kolejnymi dużymi literami alfabetu (bez konieczności oznaczania prędkości) zgodnie z kierunkiem wzrostu kilometrażu linii od strony lewej do prawej patrząc w kierunku sygnalizacji. Dla semaforów wyjazdowych, drogowskazowych i wyjątkowo wjazdowych oznaczenie literowe może być uzupełnione numerem toru przy którym stoi dany semafor. W przypadku gdy semafor służy do podawania sygnału zezwalającego na jazdę manewrową "Ms2" to pod tabliczką z nazwą semafora umieszcza się dodatkową tabliczkę z literą "m" (wyjątek stanowią semafory wjazdowe, na których z zasady nie podaje się sygnałów dla manewrów).
- Samoczynny (SBL - Samoczynna Blokada Liniowa):
Słup semafora samoczynnego jest malowany na biało, są stosowane na szlakach pomiędzy posterunkami zapowiadawczymi w celu zwiększenia przepustowości szlaku i podzielenia go na "odstępy". Semafory tego typu są obsługiwane za pomocą urządzeń SRK. Sygnałem zasadniczym semafora samoczynnego jest sygnał S2 - "Jazda z największą dozwoloną prędkością", w ten sposób informuje, że odstęp za semaforem jest wolny. Wyjątkiem jest ostatni semafor SBL ze wskaźnikiem W18, na którym sygnał zasadniczy jest S5, oraz w przypadku czterostawnej blokady przedostatni semafor SBL ze wskaźnikiem W1, na którym sygnał zasadniczy jest sygnał S3. Semafory samoczynne SBL należy oznaczać liczbą odpowiadającą kilometrowi i hektometrowi linii kolejowej, w którym semafor jest umieszczony. Dla semafora przy torze nieparzystym ostatnią cyfrą w liczbie jest najbliższy hektometr nieparzysty (patrząc w kierunku jazdy), a dla semaforów przy torze parzystym – hektometr parzysty, dotyczy również oznaczania semaforów samoczynnych na linii jednotorowej. Na liniach wyposażonych w Samoczynną Blokadę Liniową dwukierunkową numery semaforów dla jazd kierunku niewłaściwego należy uzupełnić przez dodanie na końcu litery "N". Na liniach wielotorowych, dla powiązania semaforów z linią, do której się odnoszą semafory, w oznaczeniu jak wyżej należy dopisać oznacznik literowy wyróżniający daną linię. Podmiejską literą "P" i dalekobieżną literą "D".
- Blokada SBL w zależności od potrzeb, natężenia ruchu może być dwu, trzy lub czterostawna:
- Dwustawna: semafor może podać sygnały S1 oraz S2.
- Trzystawna: semafor może podać sygnały S1, S2 i S5.
- Czterostawna: semafor może podać sygnały: S1, S2, S3 i S5.
- Wyjątek stanowi ostatni semafor SBL ze wskaźnikiem W18, który działa dodatkowo jako tarcza ostrzegawcza przed semaforem wjazdowym i może także podać sygnał S4.
Semafory ze względu na miejsce ustawienia oraz funkcję na posterunku ruchu dzielą się na:
- Wjazdowe - zezwalają na wjazd do stacji, mijanki, posterunku odgałęźnego i bocznicowego. Określają granice posterunku.
- Wyjazdowe (w tym wyjazdowe grupowe) - stosuje się do sygnalizowania wyjazdu z torów stacyjnych na szlak.
- Drogowskazowe - stosowane pomiędzy semaforem wjazdowym, a wyjazdowym w celu bliższego określenia drogi przebiegu. Najczęściej wyjazdu z jednej grupy torów na drugą w stacji.
- Odstępowe (półsamoczynne i samoczynne) - Dla zwiększenia przepustowości szlaku, można podzielić go na odstępy za pomocą posterunków odstępowych (półsamoczynne) i SBL (samoczynne).
- Osłonne - stosuje się na szlaku dla osłony miejsca skrzyżowania w jednym poziomie dwóch linii kolejowych, linii kolejowej z linią innego transportu szynowego, mostu zwodzonego lub osłony innego miejsca w celu zachowania bezpieczeństwa ruchu.
Sygnały nadawane przez semafory
Świetlne
Tarcze ostrzegawcze semaforowe
Tarcze ostrzegawcze semaforowe (słup malowany na szaro) stosuje się przed semaforami w odległości drogi hamowania, w celu poinformowania maszynisty o sygnale nadawanym przez semafor do którego tarcza się odnosi. Nazwa tarcz ostrzegawczych zawiera skrót "To" i nazwę semafora do którego się odnosi. Np. tarcza "ToA" odnosi się do semafora "A". Tarcze ostrzegawcze semaforowe są oznaczone wskaźnikiem W1. Wyróżnia się następujące rodzaje tarczy ostrzegawczej semaforowej:
- tarcza ostrzegawcza kształtowa dwustawna podająca sygnały "Od1" i "Od2"
- tarcza ostrzegawcza kształtowa trzystawna podająca sygnały "Ot1", "Ot2" i "Ot3"
- tarcza ostrzegawcza kształtowa nieruchoma podająca stale sygnał "On"
Tarcze ostrzegawcze semaforowe kształtowe stosuje się tylko przed semaforami kształtowymi.
- tarcza ostrzegawcza świetlna podająca sygnały "Os1", "Os2", "Os3" i "Os4"
Tarcze ostrzegawcze semaforowe świetlne stosuje się przed semaforami kształtowymi jak i świetlnymi.
Sygnały nadawane przez tarcze ostrzegawcze semaforowe
Świetlne
Tarcze manewrowe
Tarcze manewrowe (słup malowany na szaro) nadają sygnały zezwalające lub zabraniające wykonywania jazd manewrowych i odnoszą się tylko do nich. Nazwa tarcz manewrowych zawiera skrót "Tm" i numer kolejności wzrastającej z kilometrażem linii. Sygnałem zasadniczym tarcz manewrowych jest sygnał "M1", "Ms1" - Jazda manewrowa zabroniona. Wyróżnia się następujące rodzaje tarcz manewrowych:
- tarcza manewrowa kształtowa podająca sygnały 'M1" i "M2"
- tarcza manewrowa świetlna podająca sygnały "Ms1" i "Ms2"
Sygnały nadawane przez tarcze manewrowe
Świetlne
Sygnalizatory powtarzające
Sygnalizatory powtarzające (słup malowany na szaro) stosuje się przed semaforami, w celu poinformowania maszynisty o sygnale nadawanym przez semafor do którego tzw. "powtarzacz" się odnosi. Nazwa sygnalizatorów powtarzających zawiera skrót "Sp" przed skrótem liczbami rzymskimi oznacza się kolejność od semafora, za skrótem nazwę semafora do którego się odnosi. Np. "powtarzacz" "IIISpC5" odnosi się do semafora "C5" i jest trzecim najdalszym "powtarzaczem". Sygnały nadawane przez sygnalizator powtarzający to: "Sp1", "Sp2", "Sp3" i "Sp4".
-Zabrania się stosowania sygnalizatorów powtarzających na szlakach z samoczynną blokadą liniową. Jeśli semafor jest słabo widoczny stosuje się wskaźniki W11. -W razie konieczności można stosować więcej niż jeden, ale nie więcej niż trzy "powtarzacze". -Sygnalizatory powtarzające uzupełnia się tablicami wskazującymi czarnymi pasami na białym tle kolejność tych sygnalizatorów, licząc od semafora, do którego się odnoszą.
Sygnalizatory sygnału zastępczego
W przypadkach uzasadnionych warunkami techniczno-ruchowymi przy torze szlakowym dla kierunku przeciwnym do zasadniczego (daw. niewłaściwego), w miejscu gdzie powinien stać semafor wjazdowy można ustawić sygnalizator sygnału zastępczego dla sygnalizowania wjazdu z tego toru. Sygnalizator taki może być dwukomorowy (komora czerwona i matowobiała) z masztem pomalowanym w czerwono-białe pasy lub sygnalizator jednokomorowy tylko ze światłem matowobiałym z masztem koloru szarego. Oznaczenie takiego sygnalizatora zawiera skrót "Sz" i nazwę toru przy którym stoi. Informacje dotyczące sygnału zastępczego w osobnym dziale poniżej.
Sygnalizatory sygnału zastępczego | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tarcze ostrzegawcze przejazdowe
Tarcze ostrzegawcze przejazdowe (słup malowany w biało-czarne pasy) stosuje się przy torach, gdzie występują duże prędkości kursowania pociągów dla poinformowania maszynisty o sprawności działania sygnalizacji przejazdowej na najbliższym przejeździe kolejowo-drogowym. Tarcze ostrzegawcze przejazdowe oznacza się wskaźnikiem W1, nazwa składa się z cyfr oznaczających kilometraż przejazdu do którego tarcze się odnoszą. Np. "3098", tarcza odnosi się do przejazdu, który znajduje się na kilometrze 309,800. Dla toru lewego patrząc w kierunku przejazdu, tarcza w nazwie zawiera literę N. Tarcza ostrzegawcza przejazdowa w stanie zasadniczym jest ciemna (przejazd otwarty). W momencie uruchomienia sygnalizacji ostrzegającej na przejeździe, tarcza ostrzegawcza podaje sygnał odpowiadający stanowi urządzeń na przejeździe sygnałami: "Osp1" i "Osp2". Jeżeli do chwili minięcia czołem pociągu tarcza ostrzegawcza przejazdowa pozostawała ciemna, należy traktować to jako urządzenia na przejeździe niesprawne.
Tarcze rozrządowe
Tarcze rozrządowe stosowane są na górkach rozrządowych w celu sygnalizowania manewrów przez górkę. Wyróżnia się:
- Tarcza rozrządowa kształtowa (praktycznie już nie stosowana), mogąca podać sygnały "Rt1", "Rt2" i "Rt3".
- Tarcza rozrządowa świetlna, mogąca podać sygnały "Rt1", "Rt2", "Rt3", "Rt4" i "Rt5".
Jeśli istniała taka potrzeba, często stosowane były powtarzacze tarcz rozrządowych wzdłuż torów w części przyjazdowej stacji. Powtarzacze, praktycznie nie różnią się wyglądem od tarcz głównych.
- Na zdjęciach z sygnałem Rt2 i Rt4 widać ich "lustrzane odbicie", dzięki temu można rozróżnić, gdzie znajduje się przód, a gdzie tył tarczy.
Tarcze zaporowe
Tarcze zaporowe stosuje się na stacji przy torach, na które odbywają się w zasadzie tylko wjazdy pociągów. Najczęściej są to tarcze dwukomorowe (czerwona i matowobiała) nazywane skrótem "Tz", oraz kolejnym numerem patrząc ku wzrostowi kilometrażu linii. Można również nazywać je podobnie jak semafory, z tym, że jeśli tarcza zaporowa może podawać sygnał "Ms2 - jazda manewrowa dozwolona" pod nazwą tarczy należy umieścić tabliczkę z czarną literą "m". Komora matowobiała służy do sygnalizowania jazd manewrowych. Natomiast w uzasadnionych przypadkach, gdy za głowicą rozjazdową zostaje umieszczony semafor wyjazdowy grupowy, tarcza może podać sygnał (jedno światło matowobiałe migowe) zezwalający na wyjazd systemem jazdy pociągowej do semafora wyjazdowego grupowego, po podaniu sygnału zezwalającego na jazdę na semaforze wyjazdowym grupowym. Jeśli tarcza jest wyposażona w układ światła matowobiałego migowego, można również podać na tarczy sygnał zastępczy. Ponadto tarcze zaporowe można stosować jako stałe sygnały zamknięcia torów (jednokomorowe ze światłem czerwonym).
Sygnał zastępczy
Sygnał zastępczy "Sz" - Można przejechać obok semafora wskazującego sygnał Sr1 lub S1 "Stój" albo sygnał wątpliwy, albo też semafora nieoświetlonego lub przejechać obok sygnalizatora sygnału zastępczego, mającego wyłącznie latarnię ze światłem białym - bez rozkazu pisemnego.
Jedno światło matowobiałe migające na semaforze lub maszcie semafora, albo na maszcie semafora nieoświetlonego, albo umieszczonego na osobnej podstawie.
Sygnalizatory sygnału zastępczego | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sygnał zastępczy zezwala na:
a) jazdę do następnego semafora, tarczy zaporowej, miejsca ustawienia tarczy zatrzymania D1,
b) jazdę, która może odbywać się z prędkością nie większą niż 40km/h i nie wymaga zatrzymania się przed nim; maszynista powinien jednak tak regulować prędkość jazdy, aby mógł w każdej chwili zatrzymać pociąg w razie nagłego zauważenia przeszkody; przy wyjeździe na szlak bez blokady samoczynnej jazda z prędkością do 40km/h obowiązuje w granicach posterunku ruchu.
Wyjazd pociągu na szlak z blokadą samoczynną na podstawie sygnału zastępczego, rozkazu pisemnego doręczonego drużynie pociągowej lub przekazanego za pomocą urządzeń łączności powinien odbywać się ze szczególną ostrożnością tak, aby maszynista mógł w każdej chwili zatrzymać pociąg w razie nagłego zauważenia przeszkody, przy tym prędkość jazdy nie może przekraczać 20km/h; jazda pociągu z ostrożnością obowiązuje do czasu minięcia przez czoło pociągu semafora wskazującego sygnał zezwalający na jazdę, o ile maszynista nie otrzymał rozkazu pisemnego z informacją, że samoczynne semafory odstępowe są nieważne.
Sygnały zamknięcia toru
Sygnały zatrzymania i zmniejszenia prędkości
Sygnały dawane przez uprawnione osoby
Sygnały dawane gwizdawką lub syreną pojazdu trakcyjnego
Sygnały przy wyprawianiu i przepuszczaniu pociągów
Sygnały na pojazdach kolejowych
Sygnały alarmowe
Wskaźniki
Sygnały i wskaźniki stosowane wyłącznie na wyznaczonych liniach i stacjach
Sygnały i wskaźniki stosowane do odwołania
Przepisy kolejowe - Technika ruchu (R1)(w budowie)
Procedury związane z użyciem sygnału RADIOSTOP
Jazda pociągowa a manewrowa
Rozkazy pisemne
FAQ: Najczęściej zadawane pytania
Jazda przez stację offline
Zobacz też
Autor: Mikson. Za pomoc dziękuję osobom: Marcin S, maszynista94, Helikon.